Cele szczegółowe programu
- Poprawa uwarunkowań infrastrukturalnych oraz stanu środowiska.
- Rozbudowa powiązań gospodarczych oraz współpracy sektorów gospodarki i nauki.
- Wspieranie dalszego rozwoju zasobów ludzkich i rozbudowa transgranicznej kooperacji.
Zasięg terytorialny programu
- po stronie polskiej:
- podregion gorzowski (w skład którego wchodzą powiaty: gorzowski, międzyrzecki, słubicki, strzelecko – drezdenecki, sulęciński i miasto na prawach powiatu Gorzów Wielkopolski),
- podregion zielonogórski (w skład którego wchodzą powiaty: krośnieński, nowosolski, świebodziński, zielonogórski, żagański, żarski, wschowski i miasto na prawach powiatu Zielona Góra);
- po stronie niemieckiej:
- powiaty: Märkisch-Oderland, Oder-Spree, Spree-Neiße,
- oraz dwa miasta na prawach powiatu: Frankfurt (Oder), Cottbus.
Priorytety programu
Priorytet 1. Wspieranie infrastruktury oraz poprawa stanu środowiska
Działanie 1.1: Budowa i poprawa infrastruktury
Możliwe przedmioty wsparcia:
- rozbudowa transgranicznych połączeń transportowych (drogi, mosty, kolej, szlaki wodne, ścieżki rowerowe), w szczególności tych służących skomunikowaniu z Sieciami Transeuropejskimi, łącznie z projektami dotyczącymi bezpieczeństwa ruchu drogowego,
- transgraniczna publiczna komunikacja lokalna (drogowa i kolejowa) i związany z tym rozwój infrastruktury dworcowej w miastach granicznych, uwzględniający wykorzystywanie przyjaznych dla środowiska środków transportu oraz udogodnienia dla rodzin, jak również projekty w zakresie uzgodnień i informacji,
- wspieranie centrów przeładunkowych obsługujących transgraniczny ruch towarowy (porty, centra ruchu towarowego, centra logistyczne itp.) oraz infrastruktury transportu kombinowanego,
- wspieranie powstawania połączeń sieci w zakresach energii elektrycznej, gazu i energii cieplnej na lokalnym poziomie („mały ruch graniczny”),
- współpraca podmiotów gospodarki komunalnej (woda pitna, ścieki, gospodarka odpadami, systemy energetyczne),
- wspieranie transgranicznej infrastruktury turystycznej, w szczególności turystyki wodnej i rowerowej, jak również sieci szlaków pieszych i konnych,
- działania inwestycyjne na rzecz dalszego poszerzania oferty turystycznej i stworzenia nowych atrakcji turystycznych, w szczególności zmierzające do podniesienia jakości istniejącej infrastruktury turystycznej (turystyka rowerowa, wodna, konna i kulturalna, systemy drogowskazów, tablic informacyjnych, itd.),
- wspieranie transgranicznych projektów z zakresu ochrony zdrowia
- działania i inwestycje w zakresie transgranicznej efektywnej infrastruktury publicznej w obszarach wypoczynku, kultury, sportu i infrastruktury społecznej,
- rozbudowa i modernizacja centrów współpracy polsko-niemieckiej,
- działania na rzecz ochrony i poprawy dziedzictwa kulturowego.
Działanie 1.2: Ochrona i gospodarowanie zasobami naturalnymi i kulturowymi oraz ochrona przeciwpożarowa i usuwanie skutków katastrof oraz zapobieganie im
Możliwe przedmioty wsparcia:
- działania z zakresu transgranicznej infrastruktury technicznej (budowa/rozbudowa/rozbiórka) na obszarach miejskich i wiejskich (m.in. woda, ścieki, energia, telekomunikacja),
- działania z zakresów poprawy jakości wód, ochrony przyrody, ochrony środowiska, krajobrazu, klimatu, redukcji obciążeń i zagrożeń środowiskowych, jak i działania przygotowujące (m.in. ochrona przeciwpowodziowa na rzekach granicznych w formie wspólnych koncepcji ochrony przeciwpowodziowej, transgraniczne plany emisji spalin),
- usprawnienie gospodarki odpadami na terenie pogranicza w kontekście transgranicznego, pozytywnego oddziaływania na środowisko w celu minimalizacji negatywnego wpływu na środowisko,
- włączenie działań ekologicznych w dziedziny urbanistyki, koncepcji transportowych i planowania przestrzennego,
- zintegrowany, transgraniczny rozwój dużych obszarów objętych ochroną oraz obszarów fauny, flory i siedlisk za pomocą transgranicznie oddziaływujących projektów,
- wyposażenie i dalszy rozwój ponadgranicznie działających centrów kształcenia ekologicznego i informacyjnych,
- zwiększenie wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych w ramach wspólnych koncepcji użytkowania,
- transgraniczne projekty pilotażowe z zakresu poprawy efektywności w wykorzystaniu energii,
- transgraniczne opracowanie i wdrażanie nowych technologii w dziedzinie materiałowego i energetycznego wykorzystania surowców odnawialnych,
- uzupełniające inwestycje i działania towarzyszące transgranicznej ochronie przeciwpożarowej, ochronie przed katastrofami oraz nowe inwestycje (na bazie wspólnych koncepcji z poprzedniego okresu wsparcia),
- inwestycje i działania towarzyszące ochronie i zwalczaniu katastrof na skutek zanieczyszczeń spowodowanych przez awarie lub powodzi na rzekach granicznych,
- rozwój wspólnych strategii w zakresie ochrony środowiska oraz zarządzania środowiskiem i krajobrazem kulturowym
Działanie 1.3: Rozwój regionalny i planowanie regionalne oraz rozwój między jednostkami samorządu terytorialnego
Możliwe przedmioty wsparcia:
- działania na rzecz transgranicznego rozwoju miast bliźniaczych jako modelowe projekty transgranicznego rozwoju miast (wraz z przyjaznym dla środowiska wytyczaniem i zagospodarowywaniem ulic, dróg tranzytowych, ścieżek rowerowych, przyjaznych środowisku i rodzinom otoczenia osiedli mieszkaniowych i infrastruktury turystycznej o oddziaływaniu transgranicznym oraz rewitalizacja nieużytków o szczególnym znaczeniu dla wspólnego rozwoju),
- transgraniczna współpraca międzysamorządowa w kontekście zrównoważonego rozwoju przestrzennego (m.in. miasta wraz z ich obszarami „oddziaływania”),
- utrzymywanie i wspólne korzystanie z dóbr kultury, szczególnie w miastach bliźniaczych,
- wypracowanie i wdrożenie wspólnych wytycznych i programów dotyczących planowania przestrzennego i zrównoważonego wykorzystania obszarów cennych przyrodniczo (obszary chronione, zintegrowany rozwój obszarów chronionych zgodnie z Naturą 2000),
- stworzenie transgranicznej struktury geo-danych,
- wspólne strategie, koncepcje, opracowania dotyczące rozwoju regionalnego,
- transgraniczne projekty naukowe i imprezy dotyczące następujących tematów: planowanie przestrzenne na poziomie wojewódzkim/krajowym i regionalnym, urbanistyka.
Priorytet 2. Wspieranie powiązań gospodarczych oraz współpracy sektorów gospodarki i nauki
Działanie 2.1: Działania wpierające gospodarkę
Możliwe przedmioty wsparcia:
- wspieranie MŚP przy transgranicznym wprowadzaniu produktów,
- wspieranie MŚP w zakresie transgranicznych inwestycji innowacyjnych,
- rozwój i wspieranie polsko-niemieckich kooperacji i sieci współpracy przedsiębiorstw (np. giełdy współpracy i konferencje branżowe, w szczególności w ramach tworzenia klastrów regionalnych i branżowych; pomoc przy nawiązywaniu kontaktów; tworzenie transgranicznych baz danych o podmiotach gospodarczych),
- wspieranie podejmowania działalności gospodarczej zorientowanej transgranicznie,
- wspieranie polsko-niemieckiej kooperacji przedsiębiorstw w zdobywaniu nowych rynków oraz we wspólnym zdobywaniu rynków w krajach trzecich (np. uczestnictwo w targach, coaching, usługi tłumaczeniowe),
- transgraniczna ochrona konsumentów,
- promocja innowacyjnych technologii informacyjno-komunikacyjnych,
- działania na rzecz tworzenia transgranicznej sieci współpracy mediów i branży IT,
- działania na rzecz wdrożenia transgranicznych platform internetowych, baz danych i e-commerce,
- transgraniczne projekty i imprezy naukowe.
Działanie 2.2: Regionalny i lokalny marketing
Możliwe przedmioty wsparcia:
- transgraniczny marketing i promocja obszarów aktywności gospodarczej na pograniczu polsko-niemieckim,
- działania na rzecz zrównoważonego rozwoju pogranicza polsko-niemieckiego zorientowane w szczególności na rozwój kompetencji w dziedzinie transgranicznego zarządzania,
- działania na rzecz transgranicznego marketingu i promocji ośrodków gospodarczych i turystyki.
Działanie 2.3: Wpieranie sieci i kooperacja w zakresie B+R
Możliwe przedmioty wsparcia:
- wspieranie kooperacji i sieci współpracy instytucji naukowych, badawczych i technologicznych na rzecz poprawy dostępu do wiedzy naukowej i transferu technologii w celu podwyższenia siły innowacyjnej regionu,
- poprawa transgranicznej współpracy między MŚP i instytucjami naukowymi na rzecz wzmocnienia potencjału wspólnego regionu przygranicznego w zakresie innowacji,
- budowa transgranicznego systemu wspierania innowacji i transferu technologii.
Priorytet 3. Wspieranie dalszego rozwoju zasobów ludzkich i transgranicznej kooperacji
Działanie 3.1: Wspieranie projektów z zakresu kształcenia oraz zatrudnienia
Możliwe przedmioty wsparcia:
- opracowywanie i próbna realizacja transgranicznych programów nauczania,
- wspieranie modelowych projektów z zakresu praktycznej nauki zawodu we współpracy z instytucjami polskimi i niemieckimi, przede wszystkim w zakresie turystyki, usług, ratownictwa i ochrony zdrowia, opieki nad seniorami i osobami niepełnosprawnymi, środowiska, innowacyjnych technologii,
- nawiązywanie i rozwój współpracy w zakresie edukacji,
- opracowywanie i wykorzystywanie modułów dotyczących kompetencji międzykulturowych jako integralnej części nauki i doskonalenia zawodowego ze szczególnym uwzględnieniem polsko-niemieckiego przygranicza,
- adekwatne do potrzeb szkolenia kadry kierowniczej i pracowników małych i średnich przedsiębiorstw w kontekście działań gospodarczych w kraju Partnera,
- kształcenie językowe (język niemiecki/polski/angielski),
- transgraniczna wymiana uczniów, studentów i praktykantów,
- wspieranie transgranicznych e-Learning i e-Business,
- współpraca i szkolenia w zakresie ochrony środowiska i przyrody oraz ochrony zdrowia i pomocy społecznej (np. osoby niepełnosprawne),
- intensyfikacja transgranicznego transferu wiedzy poprzez uzyskiwanie kwalifikacji.
Działanie 3.2: Współpraca i spotkania (FMP i projekty sieciowe)
Możliwe przedmioty wsparcia:
- wspieranie współpracy sąsiedzkiej jednostek samorządu terytorialnego oraz publicznych i prywatnych podmiotów kultury, stowarzyszeń i instytucji w celu kształtowania transgranicznych stosunków sąsiedzkich, względnie spójności społecznej,
- wspólne kulturalne, społeczne, sportowe i uczniowskie projekty oraz imprezy dla dzieci, młodzieży i osób niepełnosprawnych.
Priorytet 4. Pomoc Techniczna
Działanie 4.1: Przygotowanie, realizacja, monitoring, ocena i kontrola interwencji
Możliwe przedmioty wsparcia:
- przygotowanie interwencji (dokumenty programowe, wsparcie i doradztwo),
- wspieranie regionalnych i lokalnych podmiotów przy wdrażaniu interwencji,
- monitoring i ewaluacja,
- kontrola jak również projekty rozwijające system kontroli,
- wydatki na przygotowanie i organizację posiedzeń Komitetu Monitorującego,
- uzgodnienia partnerów regionalnych w kwestii obszarów rozwoju regionalnego, odpowiednio do uzgodnionych zakresów działania jak i projektów aktualizujących regionalne strategie i dokumenty planistyczne.
Działanie 4.2: Działania uzupełniające Pomoc Techniczną
Możliwe przedmioty wsparcia:
- zakup, instalacja, dalszy rozwój i konserwacja systemów IT służących administracji, monitorowaniu i ocenie wspieranych działań
- przygotowanie i realizacja działań informacyjno-promocyjnych,
- zewnętrzne projekty ewaluacyjne w tym rozwijanie metod oceny i wskaźników,
- przeprowadzenie analiz i studiów, w tym o charakterze ogólnym, które odnoszą się do obszaru działania Programu oraz do obszaru wsparcia,
- przeprowadzenie i wspieranie akcji, przyczyniających się do osiągnięcia celów horyzontalnych zrównoważonego rozwoju i zrównania szans kobiet i mężczyzn.
Budżet programu
Program Operacyjny Współpracy Transgranicznej Rzeczpospolita Polska (Województwo Lubuskie) – Brandenburgia 2007 – 2013 był finansowany z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) oraz współfinansowany przez partnerów i uczestników krajowych. Środki z EFRR alokowane na Program w latach 2007-2013 to około 124,5 mln EUR.
Wysokość dofinansowania projektów
Ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego polscy partnerzy mogli uzyskać dofinansowanie w wysokości do 85% kosztów kwalifikowalnych projektu. Środki EFRR były przekazywane w postaci refundacji.
Potencjalni beneficjenci
Beneficjenci Programu to:
- jednostki samorządu terytorialnego, ich związki i stowarzyszenia,
- jednostki administracji państwowej i jednostki samorządowe utworzone w celu zapewnienia usług publicznych,
- instytucje edukacyjne i kulturalne,
- uczelnie wyższe
- organizacje pozarządowe non profit,
- kościoły i związki wyznaniowe,
- instytucje otoczenia biznesu.